کشف جهش هایی در یک پروتئین روده ای که از افزایش ناگهانی قند خون در افراد جلوگیری می کند

20 نوامبر 2018- چرا علیرغم مصرف مقدار کالری، سدیم و قند مشابه، برخی از افراد در معرض خطر کمی برای ابتلا به دیابت یا چاقی هستند، در حالی که دیگران در معرض خطر بیشتری می باشند؟ محققان بریگهام و بیمارستان زنان، جهش هایی را در ژن یک پروتئین روده ای کشف کرده اند که به نظر می رسد این تفاوتها را سبب می شود. در افراد حامل یک واریته ی خاص از ژن  SGLT1، که سبب کاهش جذب قند در روده می شود، میزان ابتلا به چاقی، دیابت، مرگ و نارسایی قلبی پایین است، این موضوع نشان می دهد که SGLT1 ممکن است یک هدف درمانی مناسب برای بیماریهای متابولیکی باشد. نتایج این تحقیق اخیرا در مجله ی the American College of Cardiology منتشر شده است.

نویسنده ی نخست این مقاله، دکتر Seidelmann گفت: جهشهای SGLT1 در جمعیت عمومی پیش از این مشخص نشده بود، ما توانستیم ارتباط جهش های ژنتیکی در SGLT1 را با افزایش قند خون که در پاسخ به گلوکز موجود در مواد غذایی اتفاق می افتد، در چندین جمعیت بزرگی ارزیابی کنیم.
دکتر Solomon  نویسنده ی ارشد این مقاله از بخش قلب و عروق در بریگهام گفت: کربوهیدرات هایی که وارد بدن می شوند در روده ی کوچک به قطعات کوچکتری مانند گلوکز شکسته می شوند و جذب بافت های بدن می شوند. پروتئین SGLT1 یا sodium/glucose co-transporter-1   نقش مهمی در انتقال گلوکز به این بافت ها دارد. یکی دیگر از اعضای این خانواده SGLT2، هدف یک گروه از داروهای دیابت بنام مهار کننده های SGLT2 است. محققان بر این باورند که در حالی که مهارکنندهی SGLT2  از جذب دوباره گلوکز در کلیه ها جلوگیری می کند، مهار SGLT1  باعث کاهش جذب گلوکز از منبع یعنی روده ی کوچک می شود که ممکن است پس از صرف یک وعده غذایی بزرگ باعث کاهش میزان کربوهیدرات وارد شده به خون شود.
برخی از جهشهای SGLT1 باعث اختلال در عملکرد این پروتئین می شوند و ممکن است موجب سوء جذب مواد مغذی و حتی مرگ در نوزادان شود، اما جهش های دیگر مانند مواردی که محققان BWH یافته اند، فقط عملکرد این پروتئین را کمی تغییر می دهند و چنین نتایج مخربی ندارند.

 برای بررسی اثرات جهش های نوع دوم ، تیم تحقیقاتی از توالی کامل اگزوم برای شناسایی این کد ژنتیکی منحصر بفرد در 5687 شرکت کننده در مطالعه ARIC  یا Risk of Atherosclerosis in Communities، که یک تحلیل طولی در حال انجام با حضور شرکت کنندگان از چهار ایالت در ایالات متحده است، استفاده نمودند. علاوه بر تجزیه و تحلیل ژنتیکی، این شرکت کنندگان همچنین تحت آزمایش تحمل گلوکز خوراکی قرار گرفتند، که در آن به این افراد یک نوشیدنی شیرین داده شده و دو ساعت بعد مقدار قند خون آنها اندازه گیری گردید. سپس نتایج حاصل از آزمایش تحمل گلوکز خوراکی با تغییرات ژنتیکی در SGLT1 با هم مطابقت داده شد.
آنالیز اعتبارسنجی خارجی به منظور بررسی تاثير انواع جهشهای  SGLT1بر سطح قند خون بعد از چالش گلوكز خوراكی، در يک نمونه ی بزرگ اروپايی- امریکایی و یک آنالیز مجدد در شركت كنندگان آفریقایی - آمريكايی انجام شد تا ناهمگونی مشخص گردد. محققان همچنین یک تجزیه و تحلیل تصادفی مندلینی را برای بررسی اثرات درازمدت کاهش جذب قند از طریق این جهش ها بر بیماری های متابولیکی و قلب و عروق انجام دادند. این نوع تجزیه و تحلیل، محققان را قادر می سازد تا اثر یک متغیر - در این جا قند خون پس از غذا - را بدون انجام مطالعات اضافی، تخمین زنند.
محققان دریافتند که 16 درصد از شرکت کنندگان اروپایی آمریکایی و 7.5 درصد از شرکت کنندگان آفریقایی آمریکایی حامل یک جهش در ژن SGLT1 هستند. افراد حامل این جهش، علیرغم مصرف مقدار کالری مشابه، از افزایش قند خون پس از صرف غذا، محافظت می شوند. تجزیه و تحلیل تصادفی مندلینی همچنین نشان داد که در این افراد خطر ابتلا به چاقی، دیابت قندی، مرگ و نارسایی قلبی در مراحل بعدی زندگی کمتر است.
دکتر Solomon گفت: علاوه بر تأیید نقش مهم SGLT1 در هضم قندهای موجود در رژیم غذایی، این تحقیق فرصت های جدید بالقوه ای را برای درمان ارائه می دهد، گیرنده SGLT-1  می تواند یک هدف بالقوه ی درمانی برای بیماریهای قلبی متابولیکی باشد. این تحقیق نشان می دهد که توسعه ی داروهایی که بتوانند بطور انتخابی SGLT-1  را مهار کنند، می تواند برای برخی از افراد در معرض خطر بالا مفید باشد. با این وجود، دکتر Solomon و Seidelmann توضیح دادند که توسعه ی این داروها سال ها طول می کشد و انجام آزمایشات بالینی برای تعیین ایمنی و کارایی آنها ضروری است.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2018-11-gut-protein-mutations-shield-spikes.html